ki'nin yazımı - ki ayrı mı birleşik mi yazılır?
"ki" farklı görevlerde kullanılabilen bir ek ve bağlaçtır. Buna göre yazımı farklılık arz etmektedir.
ki'nin görevleri:
1. Bağlaç görevinde kullanılır.
Bağlaç aynı görevde olan sözcük ve sözcük gruplarını ya da cümleleri birbirine bağlayan sözcüklerdir. "ki" bu görevde kullanılırsa ayrı yazılır.
Bağlaç Olan ki’nin Yazılışı
Bağlaç olan ki ayrı yazılır:
bilmem ki,
demek ki,
kaldı ki vb.
Türk dili, dillerin en zenginlerindendir; yeter ki bu dil, şuurla işlensin. (Atatürk)
Geçmiş zaman olur ki hayali cihan değer.
Birkaç örnekte ki bağlacı kalıplaşmış olduğu için bitişik yazılır:
belki, çünkü, hâlbuki, mademki, meğerki, oysaki, sanki. Bu örneklerden çünkü sözünde ek aynı zamanda küçük ünlü uyumuna uymuştur.
Şüphe ve pekiştirme göreviyle kullanılan ki sözü de ayrı yazılır: Ders bitti, zil çaldı mı ki? Seni öyle göreceğim geldi ki.
Not: çekimli eylemlerden sonra gelen ki'ler her zaman ayrı yazılır.
2. İlgi zamiri görevinde kullanılır.
Zamir, isim olmadığı halde ismin yerine kullanılan sözcük veya eklere denir. "ki" bir ismin yerine kullanılırsa ilgi zamiri olur ve birleşik yazılır.
Ben kitabımı okudum, seninkini de okumak istiyorum. (senin kitabını)
3. İşaret sıfat yapma görevinde kullanılır.
"ki" bazen ismin hal eki (-da, -de) ile bereber kullanılarak işaret sıfatı yapar ve birleşik yazılır. Bazen de hal eki olmadan da sıfat yapma görevinde kullanılabilir.
Sınıftaki çocuklar, çok dikkatliydi.
Çocukları canlı derslerdeki işleyiş çok sıktı.
Dünkü yemeği çok sevmiştim.
Bu yılki sınav nasıl olacak acaba?
Kaynak: www.tdk.gov.tr
|